Rënia e liderit tiran të Sirisë, Bashar al-Assad, ka shënuar një fund dramatik për mbi gjysmë shekullin e sundimit brutal të familjes së tij.
Grupet rebele, duke përfshirë Hayat Tahrir al-Sham, bënë përparime të rëndësishme gjatë fundjavës, duke e lënë Damaskun të prekshëm dhe duke shkaktuar rënien e qeverisë dikur të padepërtueshme të Asadit.
Dinamika e ndryshimit të pushtetit ka reflektuar prej kohësh se kush ka kontrollin mbi kombin e Lindjes së Mesme, me Assadin që çuditërisht u hodh në rolin politik si rezultat i vdekjes së vëllait të tij të madh në një aksident automobilistika.
Bashar al-Assad, dikur ishte okulist dhe u bë lideri më autoritar dhe më shtypës i Sirisë, dhe gruaja e tij, Asma, e cila nga një simbol i fuqizimit femëror në botën arabe u identifikua me mizoritë e regjimit.
Megjithatë, anëtarët e tjerë të familjes që sunduan vendin e Lindjes së Mesme me terror për dekada kanë historinë e tyre negative.
Siç vë në dukje Daily Mail, mbështetja që Bashar al-Assad ka pasur që kur u detyrua të pasonte babain e tij Hafez, pasi djali i madh i familjes vdiq në një aksident me makinë, ka qenë e palëkundur.
Anëtarë të veçantë në këtë rreth të ngushtë të familjes Assad ishin “nëna e tij e pamëshirshme”, motra e tij, e quajtur “Zonja e Hekurt”, si dhe dhëndri i tij, i cili dyshohet se ishte i përfshirë në vrasjen e ish-kryeministrit të Libanit, Rafiq Hariri.
Nëna e pamëshirshme, Anissa Maklouf
Anissa Makhlouf, e veja e ish-presidentit sirian Hafez al-Assad dhe nëna e Bashar al-Assad, ishte zonja e parë e Sirisë nga viti 1971 deri në 2000 dhe vdiq në moshën 86-vjeçare më 16 shkurt 2016.
Edhe pse ajo mbajti një profil të ulët, Makhlouf besohet të ketë thënë fjalën e fundit për të gjitha çështjet brenda familjes Assad.
“Vendimet merren kolektivisht në rrethin e ngushtë të familjes, por fjalën e fundit e ka Anissa”, tha një anëtar i opozitës siriane në mërgim.
Edhe pse regjimi i Asadit kishte formësuar me kujdes profilin publik të Maklouf, analistët besojnë se ajo luajti një rol të rëndësishëm në prapaskenë. Disa madje e lidhin atë me shtypjen brutale të regjimit ndaj protestave pro-demokracisë në vitin 2011.
Goditja brutale ishte dëshmi se presidenti i atëhershëm i ri Assad do të ndiqte rrugën e babait të tij në trajtimin e disidentëve.
Dhëndri mizor, Asef Shawkat
Gjenerali Asef Shawkat ishte një oficer alavit i cili u martua me motrën e Bashar al-Assad, Busra, në vitin 1995. Edhe pse fillimisht u refuzua nga familja Assad, ai më vonë arriti të fitonte besimin e tyre nëpërmjet miqësisë që zhvilloi me presidentin e ardhshëm të Sirisë.
Shawkat shërbeu si shef i Shërbimit Informativ Ushtarak, më pas si zëvendës shef i Shërbimit Informativ Ushtarak dhe më vonë si shef i Shërbimit Informativ Ushtarak deri në vitin 2005.
Pavarësisht se u përball me një sërë polemikash ndërkombëtare, ai u transferua në postin e zv. stafi në vitin 2008.
Së bashku me vëllain e Bashar al-Assad , Maher, Shawkat u bë një nga tre figurat më të rëndësishme në rrethin e brendshëm të sigurisë së familjes Asad. Ish-zëvendëspresidenti sirian Abdul Halimi Khaddam e kishte përshkruar atë si “një oficer inteligjent, të kulturuar dhe të guximshëm me ambicie të mëdha”.
Një pikë e zezë në historinë e tij është përfshirja e tij e supozuar, së bashku me Maher al-Assad, në vrasjen e kryeministrit libanez Rafik Hariri në 2005. Shawkat u emërua si i dyshuari kryesor në një raport paraprak të OKB-së për vrasjen e Haririt në një sulm terrorist në Bejrut më 14 shkurt.
Në vitin 2006, Departamenti i Thesarit i SHBA-së e sanksionoi atë për orkestrimin e atentatit, duke e përshkruar atë si “arkitektin kryesor të okupimit sirian të Libanit”.
Madhësia dhe sofistikimi i pajisjes së përdorur në shpërthim, u konsiderua se përfshinte një agjenci shtetërore të inteligjencës dhe hetuesit e Kombeve të Bashkuara implikuan Shawkat në komplot.
Ai ishte gjithashtu i përfshirë në vrasjen e Imad Mughniyah në Damask më 12 shkurt 2008.
Vdekja e tij, pastaj së bashku me dy anëtarë të tjerë të rrethit të brendshëm të Asadit, Ministrin e Mbrojtjes Dawood Raja dhe Ndihmësin Zëvendës presidenti, Hassan Turkmani, i dha një goditje të rëndë perspektivës së Asadit për të mbetur në pushtet.
“Zonja e hekurt”- Motra e Asadit, Bushra
Bushra, 64 vjeç, dikur ishte një nga gratë më të kërkuara në Damask. Pasi u dashurua me Shawkat, ajo anuloi fejesën e saj me ministrin e inteligjencës të Sirisë dhe mjekun personal të babait të saj, Muhsin Belal. Ashtu si vëllai i saj, Maher, ajo konsiderohet si “skifteri i regjimit” të Asadit, duke luajtur një rol të rëndësishëm si sekretare e Basharit.
Busra al-Assad konsiderohet të ketë luajtur një rol të rëndësishëm në zhvillimin e industrisë farmaceutike të Sirisë.
Pavarësisht kësaj, Busra thuhet se ka pasur një marrëdhënie të tensionuar me gruan e Asadit, Asma, e cila prej kohësh e ka penguar atë të marrë titullin e “zonjës së parë” të Sirisë, një titull që nëna e saj, Makhlouf, preferonte ta mbante.
Motra e Bashar al-Assad ishte gjithashtu kundër daljeve të shpeshta publike të kunatës së saj, pasi ajo nuk i miratonte lëvizje të tilla. Pas vdekjes së burrit të saj, Bushra u largua nga Siria për të jetuar në Emiratet e Bashkuara Arabe me pesë fëmijët e saj. Në janar 2013, asaj iu bashkua nëna e saj në Dubai.
