Nga Çapajev Gjokutaj-
I kërkova Copilot- it të shkruante një dialog mes Qaniut, Naqes dhe Lilos për shkarkimin e zëvendësministrit të rendit, ngaqë një qytetar e filmoi në shkelje të ligjit, po pinte cigare në një restorant. Caktova dhe qendrimin pro të Qaniut e kundra të Naqes e Lilos.
Kaq deshi dhe, jo vetëm që e shkroi në disa sekonda, po më grishi ta vazhdoja më tej, me skena, personazhe e ide të reja.
Bëri edhe ndonjë lajthitje, si psh në rastin kur ministren e merr për kryeministër dhe flet për pastrime në qeveri, po unë po ua përcjell pa korregjuar gjë.
2.
Skenë teatrale – “Cigaret e pushtetit”
(Një kafene e zakonshme. Tre burra në një tavolinë. Zhurmë e lehtë. Tension në ajër.)
QANIU (me ton të prerë: E meritonte shkarkimin. Ligji është ligj.
NAQJA (i nervozuar): Për një cigare? Po s’jemi në diktaturë!
LILUA (duke tundur kokën): Ministrja gjeti sebep. Donte ta hiqte qafe. Kaq.
QANIU: Po ai është zëvendësministër i rendit! Duhet të jetë shembull.
NAQJA: Shembull? Ka ministra që vjedhin. Ky piu një cigare.
LILUA: E kishte përvojën. E njihte sistemin. Nuk zëvendësohet me një të ri pa rrënjë.
QANIU: Përvojë pa etikë s’vlen. Ligji s’pyet për rrënjë.
NAQJA: Po pse nuk u gjobit? Pse direkt shkarkim?
LILUA: Sepse donin ta hiqnin qafe. Cigaren e përdorën si pretekst.
QANIU: Qytetari e filmoi. Shteti reagoi. Kjo është demokraci.
NAQJA: Demokraci është kur dënimi është i drejtë, jo spektakël.
LILUA: Nëse nisemi nga cigaret, nesër do shkarkojnë për vonesë në punë.
QANIU: Sa më lart je, aq më shumë përgjegjësi ke.
NAQJA: Po të ishte për drejtësi, do fillonin nga gjëra me peshë. Nga ao që ndikojnë jetën dhe kuletën tonë.
LILUA: Ky ishte fillim i rremë. Jo reformë, por rrotacion.
(Pauzë. Të tre heshtin. Kamarjerja sjell kafenë. Dritarja hapet. Një fllad i lehtë futet brenda.)
QANIU (me zë më të butë: Ndoshta ishte i ashpër. Por ndoshta duhej.
NAQJA: Ndoshta. Por jo kështu.
Si e shroi gjithë këtë në pak sekonda, Copilot më grishi: Do të doje ta zgjerojmë në një akt të dytë, ku zëvendësministri vetë përballet me ministren?
3.
Akti II – “Përballja”
Zyra e ministres. Dritare të mëdha, një tavolinë e thjeshtë. Ministrja qëndron në këmbë. Zëvendësministri i shkarkuar, Agroni, hyn me hap të qetë.)
MINISTRJA (pa e ftuar të ulet: E di pse je këtu.
AGRONI (i qetë, por i ngarkuar): E di. Por dua të dëgjoj nga goja jote.
MINISTRJA: Ligji u shkel. Në publik. Nga ti.
AGRONI: Një cigare. Një moment. Nuk jam kriminel.
MINISTRJA: Je zëvendësministër i rendit. Duhej të ishe shembull.
AGRONI (pak më ashpër): Kam qenë shembull për vite. Kam mbajtur sistemin gjallë kur të tjerët bënin teatër.
MINISTRJA: Nuk më intereson historia. Më intereson mesazhi. Ligji s’pyet për moshë, për rrënjë, për miq.
AGRONI: Po ti s’po ndëshkon shkeljen. Po pastron terrenin.
MINISTRJA (afrohet, zëri i ulët por i prerë): Po pastroj standardin. Nuk dua pushtet pa etikë.
AGRONI: E di si duket kjo nga jashtë? Demonstrim force. Jo drejtësi.
MINISTRJA: Le të duket si të dojë. Unë nuk negocioj me ligjin.
AGRONI (pauzë, pastaj me ironi): Atëherë shkarko edhe gjysmën e qeverisë. Se cigaret janë kudo.
MINISTRJA: Kur të vijë radha e tyre, do veproj. Sot ishte radha jote.
(Heshtje. Agroni sheh nga dritarja. Pastaj kthehet.)
AGRONI: Nuk do të të pengoj. Por mos harro: sistemi ka kujtesë. Dhe njerëzit shohin më shumë se cigaret.
MINISTRJA (me ton të ftohtë): Le të shohin. Le të kujtojnë. Unë do kujdesem që të mos harrojnë ligjin.
(Agroni del. Dera mbyllet. Ministrja mbetet vetëm. Merr frymë thellë. Jashtë, një qytetar kalon me telefon në dorë.)
Ky akt mund të pasohet nga një i tretë, ku qytetari që filmoi ngjarjen përballet me dilemat e tij. Do të doje ta shkruajmë edhe atë?
4.
Kështu më grishte Copilot-i të vazhdoja po unë hoqa dorë se ndieja një lloj angështie. Pasi kam shkruar dhjetra dialogë në ciklin ‘Kafe për llafe’, tani, i përballur me një AI CHATBOT, që në pak sekonda bën atë që unë e kam bërë në orë pune e përkushtimi, e përfytyroj veten dhe miqtë e kafenesë si Mujin dhe Halilin. Siç e dini, kur u shpikën armët e zjarrit, dy kreshnikët e kuptuan se s’kishte më rol për ta në këtë botë dhe vajtën e u futën në shpellë. A thua po jetojmë fundin e një epoke, apo jemi ca kokrra egoistësh që fundin e brezit tonë ia veshim epokës.
